ساخت سنتورهای با کیفیت بالا در گیلان/ماسال صادر کننده سنتور استان
مسـعــــود محــــمــدی - اینجانب فارغ التحصیل رشته مهندسی برق-الـکترونیک، متولد 1358، ساکن شهرستان ماسال (استان گیلان) هستم.
چند سالیست که به کار پرمسئولیت و مشکل ساخت یکی از دل انگیزترین سازهای ملی کشورمان «سنتور» می پردازم. دوره عملی را در شهر اصفهان نزد معلم عاشق و نازنینم (که بی هیچ چشمداشت مالی سنتورسازی را به من آموخت) جناب آقای پیام حکیم گذراندم و مراحل تحـقـیقاتی کار نیز یک سال به طول انجـامید،که شامل مــطالعه چـنــد پایان نامــه ارشد و دکترای رشته صنایع چوب، ساعتها مصاحبه و مطالعه چندین کتاب ارزشمند در رشته صنایع چوب می باشد.
آنچه، مرا بر آن داشت تا به ساخت ســنتور روی آورم این بود که مشاهده می کردم در رطــوبت بالا و هوای شرجــی گـــیلان بندرت سنتورهــایی پیدا می شود که از دوام و صدا دهی ایده ال برخوردار باشند و سالـهاست که بسیاری از نوازنـدگان استان های شمـــــــالی به علت پایین بودن کیفیت سازها (که متاسفانه فقط ظاهرشان شبیه سنتور می باشد) به سنتورهایی که در استان های گرم و خشک مثل تهران و اصفهان ساخته می شود روی می آورند که متاسفانه این سازها پس از مدت کوتاهی از قرار گرفتن در این آب و هوا یا انتقال به کشورهایی که آب و هوای مرطوب دارند دچار مشکل می شوند (از استثناعات بگذریم) چرا که بارها امتحان کرده ام، صفحات سنتوری را از اصفهان و شیراز و تهران خریداری نموده ام و فروشنده ادعا می کرده که درخت مربــوطـه بسیار قطور و قدیمی بوده و این صفحات بعد از برش 10سال خوابیده اند، جــالب اینکه بعد از ورود به گـــیلان پس از گذشــت 24 ساعت با جذب 90 درصد رطوبت تاب بر می دارند. نتیجه همه این آزمون و خطاها و درک همه کمبودها مرا بر آن داشت که با تحقیقات بسیار موفــق به ساخت دو وسیله بسیار کارامد شوم. یکی مخزن ویژه شیره کشی چــوب و دومی ساخت خشـک کن ویژه سازسازی ...
وجود شیره برنگ بنفش داخل چوب گردو و شیره قهوه ای داخـل چــوب آزاد پوست ماری، که از عـــوامل اصلی نابــــودی سنتور می باشد، با صرف روزانه 3 ساعت وقت پای مخزن و صرف 20 روز زمان برای عملیــات شیره کشی چوب (متاسفانه روش های غیر علمی مثل شیرکشی با نمک طعام یا سودسوزآور یا پهن حیوانی و غیره نیز وجوددارد و انجام می شود که هیچکدام جوابـــگو نبوده و به چوب آسیب می زند و من در حد توان همه روش ها را آزمودم که بی نتیجه بود) می توان تمام موجودات زنده که عامل فــعالیت داخل چوب هستند را ازبین برد و عمر و دوام سنتور را افزایش داد و همچنین صدای ایـده الی از ساز گرفت، باتــغییر آب و هوا هیچــگونه مشکلی برای ساز پیش نمی آید بعد از عملیات شیره کشی چوب صفحات ســنتور به مدت 2 ماه داخل خشک کن ویژه قرار می گیرند تا بطور کامل خشک شوند و مانع از حمله قارچ ها و کپک ها می شود.
همه این کارها اطمینان خاطری پدید آورده که بسیاری از هنرمندان استان های شمالی باسازهای ساخت بنده می نوازند و دیگر نیازی به خرید ساز از مناطق گرمسیر نیست و سازهای بنده با انتقال به مناطق گرم دچار مشکل نمی شوند از طرفی چوب آزاد پوست ماری (از سفارشات اکید زنده یاد حبیب سماعی و شادروان مهدی ناظمی بوده) تنها گونه گیاهی ازخــانواده ســــوزنی برگان است که در جنوب روسیه و شمال ایران از جمله شهرستان ماسـال رشـد می کــند (که از این لحاظ یکی از خوش اقبال ترین سازندگان هستم) درخت آزاد برای رسیدن به قطـــر مناسب بالای 70 سانت حـداقل بایدمتــعلق به 150سال قــبل باشد و رویای بسیاری از سازنـــدگان سنتور دست یافتن به چنیــن درختـــــــان قطـــوری است (اگرچه عده ای با الوارهایی به قطر 40 سانت که کیلویی!! بدستشان می رسد ادعا دارند که سنتور آزاد ممتاز ساختند!!
سنتورهایی که از چوب این درختان قطـــــور که برشمردم ساخته ام بسیار بادوام و خوش نواست (به شهـــادت نوازندگان) جان کلام، اینکه نگارنده خود را به مثابه فرموده اســتاد کیـــایی در ابتدا راه می داند و قطره ای هستم از یک اقیانـوس بی انتـــها بی هـــیچ غرور و منیتی، با نهایــت عــشــقی که به کارم دارم تمام تلاشـــم این بوده که از دانـــش دانشگاهیم و ترکیـب آن بافن درودگری، در این آب و هوا سنـــتورهایی بسازم که قابل قبول باشد اینکه تا چه حد مــوفــق بوده ام باشد با کسانی که با ساخته هایم می نوازند.
آدرس: استان گیلان - شهرستان ماسال - کارگاه سنتورسازی صبا (به پاس خدمات استاد صبا) جنب اداره ارشاد اسلامی
ایمیل: masoud.mohammadi.santoor@gmail.com همراه:09119882186